Nawrót hiszpanki

17 07 2015

321 974 063,16 zł – tyle domaga się w pozwie przeciwko miastu Olsztyn wyrzucony z budowy hiszpański wykonawca linii tramwajowej FCC Construcción. Gdyby sąd uznał, że roszczenia spółki z Barcelony są bezzasadne, chciałaby ona otrzymać „tylko” 47 711 469,13 zł. Ciekawe za co?

Budowa ulicy Obiegowej (24 czerwca 2013)

Jak pracowało FCC Construcción można się przekonać, oglądając zdjęcia. Tak wyglądała – wówczas jeszcze przyszła – ulica Obiegowa 24 czerwca 2013 roku, czyli niemal dokładnie po dwóch latach od podpisania umowy z hiszpańskim wykonawcą… © OlsztyńskieTramwaje.pl

Ulica Obiegowa (14 maja 2015)

…a tak wyglądało to samo miejsce 14 maja 2015 – rok po podpisaniu umowy z konsorcjum Strabag-Strabag Rail-Viamont DSP. Lepszego komentarza nie trzeba © OlsztyńskieTramwaje.pl

Argumenty FCC znamy: zarzuca miastu opóźnienia w zatwierdzaniu projektów dla całej linii tramwajowej i zajezdni oraz to, że miasto kilkukrotnie odmówiło przyjęcia przedłożonego przez FCC projektu technologicznego. Wśród przyczyn swoich opóźnień hiszpańska firma wymienia także odkrycia archeologiczne w okolicy Wysokiej Bramy. Jak sobie przypomnimy spotkania z projektantami wynajętej przez FCC Construcción firmy Ayesa Polska, to nie dziwimy się, że miasto odrzucało projekty Hiszpanów – popadali oni ze skrajności w skrajność, raz zagęszczając przystanki niemiłosiernie, a kiedy indziej upierając się, że musi być między nimi co najmniej pół kilometra. To Hiszpanie (Ayesa także wywodzi się z Półwyspu Iberyjskiego) proponowali jednotorową odnogę w alei Piłsudskiego, bez wspólnych przystanków autobusowo-tramwajowych, za to ze zwężonymi chodnikami. Na Kościuszki miało nie być przystanków wiedeńskich, lecz slalom z tramwajem podjeżdżającym do krawędzi jezdni przy przystankach. Jedna wywrotka na hiszpańskich numerach krążąca po wszystkich placach budowy to z kolei nieco anegdotyczna, ale wyjątkowo celna metafora południowego zaangażowania w pracę. Można by tak długo: nieumiejętność znalezienia podwykonawców, problemy z płatnościami dla tych znalezionych, puste place budów…

Na pozew FCC odpowiedział oświadczeniem prezydent Olsztyna. W piśmie Piotra Grzymowicza znaleźć można wiele ciekawych informacji. Najdobitniejsza jest ta, że po dwóch latach od podpisania kontraktu, czyli po 3/4 czasu przeznaczonego na jego realizację Hiszpanie wykonali… 6,14 proc. prac! Według prezydenta w pozwie FCC znalazły się zapisy o tym, że wykonali oni na przykład „podwójne torowisko na podbudowie tłuczniowej” – konia z rzędem temu, kto za czasów umowy z firmą z Barcelony, widział w Olsztynie choć jedną szynę tramwajową. Naszym niefachowym zdaniem w takiej sytuacji kontrakt nie tylko można było, ale wręcz należało zerwać, jeśli władze miasta nie chciały trafić do prokuratury z zarzutami za niegospodarność.

Budowa linii tramwajowej przy ulicy Obiegowej (12 lipca 2015) - przystanek Szpital Wojewódzki

Na niektóre przystanki tramwaj w zasadzie mógłby już przyjechać. Na zdjęciu: przystanek Szpital Wojewódzki przy ulicy Obiegowej (12 lipca 2015) Fot. Paweł Bukowski

Na szczęście miasto zdecydowało się FCC podziękować i podzielić zlecenie na sześć kontraktów, dzięki czemu mamy już w Olsztynie bardzo tramwajowy krajobraz. Najbardziej na ulicy Obiegowej, gdzie prace związane z tramwajową częścią zlecenia już się w zasadzie zakończyły. Na kilkusetmetrowym odcinku od ulicy Żołnierskiej do ulicy Pstrowskiego gotowe jest torowisko, sieć i podstacja trakcyjna – tu tramwaje w zasadzie mogłyby już wjechać, gdyby miały jak. Na przystankach brakuje praktycznie już tylko barierek (cieszmy się widokiem nieobarierkowanych torowisk, póki możemy), wiat i biletomatów, bo na przykład tablice informacji pasażerskiej już czekają, by wyświetlić czasy odjazdów linii 1, 2 i 3. Nawet tam, gdzie budowa rozpoczęła się najpóźniej, czyli ulicy Żołnierskiej i fragmencie ulicy Kościuszki między wspomnianą Żołnierską a aleją Piłsudskiego, widać już ogromne zaawansowanie prac – na tym ostatnim odcinku leżą już płyty prefabrykowane, w których znajdą się szyny, a na skrzyżowaniu ulicy Kościuszki i alei Piłsudskiego zaczęły powstawać rozjazdy. Ciągłość torowisk mamy już na długich, kilkusetmetrowych czy nawet ponadkilometrowych odcinkach, a przerwy między nimi to najczęściej tylko niewielkie fragmenty – kilkunastometrowe przejazdy przez skrzyżowania czy dojazdy do posesji. Budowy nie zatrzymały nawet – choć niektórzy się tego obawiali – znaleziska archeologiczne czy pozostałości cmentarza na placu Jana Pawła II, przed ratuszem. Na praktycznie całej długości ulicy Kościuszki, która zgodnie z przewidywaniami sprawiła budowlańcom najwięcej problemów z powodu nieuwzględnionych na planach sieci podziemnych, prace „wyszły z ziemi” i ułożono już płyty prefabrykowane lub wręcz fragmenty torowiska. Według deklaracji ratusza i wykonawców terminy zakończenia inwestycji pod koniec października jak najbardziej obowiązują.

Na pierwsze całkowicie gotowe fragmenty torowiska i sieci trakcyjnej czekają z niecierpliwością olsztyńskie Tramino. Dotarła ich już do naszego miasta jedna trzecia. Pięć tramwajów garażuje już w hali postojowej zajezdni przy Towarowej. Przyjazdy kolejnych wozów nie budzą już takiego zainteresowania jak przybycie pierwszego, co jest absolutnie zrozumiałe, ale warto zainteresowanie podtrzymywać. Prezydent Piotr Grzymowicz na swoim blogu zadeklarował swego czasu, że pod koniec lipca mieszkańcy będą mogli tramwajom przyjrzeć się z bliska podczas dnia otwartego – trzymamy za słowo, bo termin zbliża się nieubłaganie.